Feline Calicivirus Enfeksiyonu, genellikle yavru ve genç kedilerde görülen, hafif ve orta şiddetli üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan viral bir hastalıktır. Yapılan araştırmalar kapsamında kedilerde görülen üst solunum yolu enfeksiyonlarının yaklaşık %80’inin Feline Calicivirus, Feline Herpesvirus-1 ya da her ikisi tarafından oluştuğu kanıtlanmıştır. Özellikle risk altında olan yavru ve genç kedilerde görülen yaygın özellikler şunlardır:
- Stres altında yaşam
- Yetersiz beslenme
- Baskılanmış bağışıklık sistemi
- Kalabalık ve hijyenik olmayan yaşam
Feline Calicivirus (FCV) Nedir?
Feline Calicivirus, kedilerde ağız lezyonları ve hafif ya da orta şiddetli solunum enfeksiyonuna neden olan bulaşıcı nitelikte bir virüstür. Kısaca FCV olarak adlandırılan bu hastalık, hızla mutasyona uğrayan bir türdür. Kedilerde üst solunum problemleri oldukça yaygın görülür. Özellikle barınak gibi kedilerin toplu halde yaşadıkları alanlarda bulunan FCV’nin; genç ve yavru kedileri enfekte etme riski çok yüksektir. Uygun tedaviye ulaşabilen enfekte kedilerin çoğunda tamamen iyileşme görülür. Ancak nadiren de olsa mutasyona uğrayan ve başka enfeksiyonlarla kombine olan durumlarda ölümcül risk taşıyabilir. Stres, bağışıklık sisteminin baskılanması, başka üst solunum patojenleri ya da Herpes virüse sahip olmak da kedilerin bu hastalığı geçirmelerine yol açabilir.
Feline Calicivirus (FCV) Nasıl Bulaşır?
FCV, enfekte olan kedinin vücut sıvıları yoluyla bir diğer kediye bulaşabilir. Ağız, burun ya da gözlerindeki salgılarla da yayılım gösterir. Virüsün bulaşmasına zemin hazırlayan ve dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
- Ortak kullanımlı kafesler ve alanlar
- Hastalığı taşıyan kedilerle ilgilenen kişiler
- Paylaşımlı mama ve kum kapları
- Aksırık ya da öksürük yoluyla havaya karışan virüsler
- Kedilerin oyun oynarken birbirlerini ısırmaları ya da yalamaları
FCV virüsü taşıdığından endişelenilen kedilerin başka kedilerin olduğu alanlardan uzak tutulmaları, ortak kullanım alanlarının dezenfekte edilmesi, farklı kedilerin bakımından sorumlu insanların temas takibi yapması ve steril kalabilmesi kritik önem taşır.
Kedilerde Feline Calicivirus Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
Feline Calicivirus enfeksiyonu belirtileri, Calicivirus suşuna göre değişiklik gösterebilir ve düşük şiddetli vakalarda 5 ila 10 gün arasında, daha şiddetli vakalarda ise 6 haftaya kadar devam edebilir. Genellikle karşılaşılan belirtiler şu şekildedir:
- Gözlerde veya burunda akıntı
- Hapşırma
- Göz çevresindeki pembe dokuların şişmesi (konjonktivit)
- Bir veya iki gözü kısmen kapalı tutmak
- Ağrı kaynaklı iştahsızlık
- Salya akıtma
- Ağız kokusu
- Ağızda veya burnun tüysüz derisinde yaralar
- Yürümede zorluk
- Zatürre
- Ağız çevresi, dil ve ağızda ülser
Calicivirus hastalığı nadiren de olsa bazı kedilerde eklemlerde ağrıya neden olabilir. Bu durumda topallama ve ateş oluşabilir. Hastalığın bu formuna sahip kediler yürümekten çekinebilir ya da sıklıkla topallayabilirler. Özellikle yavru kedilerde topallama sendromunun tipik olarak aşılama ya da üst solunum yolu belirtileri sonrasında ortaya çıktığı görülür.
Calicivirus enfeksiyonunun şiddetli olduğu durumlarda kedilerde zatürre de görülebilir. Bu enfeksiyon başta dil olmak üzere kedilerin çeşitli bölgelerinde ağrılı ülser oluşmasına sebep olabilir. Yaşanan ağrı nedeniyle kedilerde salya akıtma ve yoğun iştah kaybı görülebilir. FCV, tüm bunların yanında kedilerin dudak ve ağızlarında enflamasyon şeklinde karşılaşılabilen stomatite de sebep olabilir.
Ayrıca bu hastalık bazı kedilerin ağızlarında ömür boyu tedavi olmalarını gerektiren kalıcı enflamasyona (kronik stomatit) sebep olabilir.
Calicivirus, çok nadir de olsa Virulent Systemic Feline Calicivirus (VS-FCV) isimli oldukça ölümcül olan farklı bir forma dönüşebilir. VS-FCV’de yaşamsal riskin %67’lere çıkabilme ihtimali, özellikle kalabalık kedi popülasyonunun bulunduğu barınak gibi alanlarda oluşan salgınlarda daha da yükseliş gösterebilir.
Calicivirus (FCV) Teşhisi Nasıl Konur?
Veteriner hekim tarafından aşağıdaki gibi bazı muayeneler ve testler yapılarak Calicivirus enfeksiyonu teşhis edilebilir:
Fiziksel Muayene: Veteriner hekim, fiziksel muayene ile kedinin burun ve göz akıntılarını inceler. Muayene sırasında yaygın olarak araştırılan semptomlar şunlardır:
- Yüksek ateş
- Yutma güçlüğü
- Topallama
- Ağız içi ve patilerde ülserler
- Myokardit
Serolojik testler: Kedinin kanındaki antikor seviyeleri ölçülür ve enfeksiyonla savaşmak için üretilen antikorlar tespit edilir.
Tam kan sayımı: Beyaz kan hücrelerinin sayısı gibi değerlere bakılarak kedinin enfeksiyonla mücadele ettiğini gösteren değerler incelenir. Genelde bağışıklık hücrelerinin azaldığı tespit edilir.
Viral antijen testleri: Enfeksiyonun neden olduğu proteinleri tespit etmek amacıyla kullanılır.
Calicivirus (FCV) Tedavisi Nasıl Yapılır?
Günümüzde kedilerde Calicivirus enfeksiyonunun kesin bir tedavisi olmasa da destek tedavi yöntemleriyle, kedilerin bu enfeksiyonu genellikle yendikleri görülür. Calicivirus enfeksiyonu tedavisinde öncelikle ağrı ve ateş gibi semptomları azaltmak için kullanılan yöntemler şu şekildedir:
- Enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkabilen ikincil enfeksiyonların tedavisi için antibiyotikler kullanılabilir.
- Sıvı seviyelerini düzenlemek, dehidrasyonu önlemek ve elektrolit dengesini korumak için sıvı tedavisi yapılabilir.
- İştah kaybı dolayısıyla oluşabilecek yetersiz beslenmeyi önlemek adına beslenme desteği yapılabilir.
Ağızda oluşabilecek yaralar ve boğazda tıkanıklık gibi semptomları hafifletmek ve beslenmeyi kolaylaştırmak için püre haline getirilebilen yumuşak besinler verilir.
Genellikle hafif vakalar klinik semptom göstermeden iyileşirler. Calicivirus enfeksiyonu sonrasında kedilerin çoğunda tamamen iyileşme görülür. Bu hastalıkta amaç tedaviden ziyade immun sisteminin güçlendirilerek hastalığın yenilmesidir.
Feline Calicivirus Nasıl Önlenir?
Calicivirus enfeksiyonu riskinin azaltılması ve önlenebilmesinin en önemli yollarından biri aşılamadır. Aşılama, evcil hayvanları Calicivirus enfeksiyonuna karşı %100 koruma sağlamaz fakat enfeksiyona maruz kalındığında semptomların ve hastalığın ilerleme riskinin azaltılmasında etkili olabilir. Calicivirus; çok kedili ortamlarda, barınaklarda veya sokak kedileri arasında daha sık görülür. Bağışıklık sistemi zayıf olan kedilerin ve yavru kedilerin bu virüse yakalanma riski daha yüksektir. Enfekte bir kedinin, Calicivirusu diğer kedilere bulaştırma ihtimali yüksek olduğu için diğer kedilerden izole edilmesi, ortak kullanımlı eşyaların ayrılması ve ortamın düzenli olarak dezenfekte edilmesi kritik önem taşır.
VetAmerikan Tıbbi Veteriner Kadrosu, alanında
deneyimli veterinerlerden oluşan bir ekiptir. Güncel veteriner bilimleri ve hayvan sağlığı
uygulamalarını takip ederek, en yüksek standartlarda bilgi ve tedavi yöntemlerini sunmayı amaçlar. Evcil
hayvanlarınızın sağlığı ve refahı üzerine bilimsel dayanaklı, güvenilir içerikler üretir.