Hipertiroidizm, çoğunlukla orta yaşlı ve yaşlı kedilerde görülen bir hastalıktır. Tiroit hormonlarının üretimindeki artışla meydana gelen rahatsızlık, bu hormonların tüm vücudu etkilemesiyle sekonder problemlere yol açabilir.
Kedilerde Hipertiroidizm Nedir?
Tirotoksikoz olarak da adlandırılan hipertiroidizm, boyun bölgesinde bulunan tiroit bezinden salgılanan hormonların (T3 ve T4 olarak bilinir) üretimindeki artıştan kaynaklanır. Kedilerin metabolik hızının düzenlenmesinde büyük önem taşıyan bu hormonların aşırı miktarda salgılanması, başta kalp olmak üzere birçok organı etkiler.
Kedilerde Hipertiroidizm Nedenleri Nelerdir?
Kedilerde hipertiroidizm rahatsızlığının meydana gelmesindeki nedenler net olarak bilinmese de beslenme düzeninin bu hastalık üzerindeki rolü oldukça büyüktür. Beslenme alışkanlıklarındaki iyot miktarının, hastalığın tetiklenmesinde önemli bir rol oynadığı düşünülür. Yiyeceklerde veya çevrede tiroidi bozan kimyasallara kronik olarak maruz kalmak da kedilerde hipertiroidizme yol açabilir.
Kedilerde Hipertiroidizm Belirtileri Nelerdir?
Hipertiroidizm; hastalığın seviyesine, kedinin yaşına, tıbbi geçmişine ve genetik eğilimine göre farklı semptomlar gösterebilse de başlıca belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Aşırı iştah artışı ve besin tüketimine rağmen yaşanan hızlı kilo kaybı
- Sık su tüketimine bağlı olarak sürekli idrara çıkma
- Kusma
- İshal
- Artan dışkı miktarı
- Tüylerin bakımsız görünmesi
- Gece vakitlerinde artan miyavlama
Gastrointestinal ve kardiyovasküler bulguların sıklıkla görüldüğü yaygın hipertiroidizmin klinik bulguları şunlardır:
- Hipertansiyon
- Anoreksi
- Taşikardi
- Sistolik üfürümler
- Dispne
- Kardiyomegali
- Konjestif kalp yetmezliği
Hipertiroidizme sahip olan kedilerin %25’i yüksek tansiyon belirtileri gösterir. Yüksek tansiyona bağlı olarak retinal kanamalar ve yırtılmalar meydana gelebilir. Retina tahribatları tedavi edilmediği takdirde süreç körlükle sonuçlanabilir.
Kedilerde Hipertiroidizm Teşhisi Nasıl Konur?
Kedilerde hipertiroidizm tanısı ancak tiroit testleri ile konulabilir. Hipertirodizm rahatsızlığına sahip kedilerin tirotoksin (TT4) tiroit hormonu seviyesi çok yüksektir. Bu hormon seviyesinin normal seyretmesi fakat belirtilerin devam etmesi durumunda FT4 ED, T3 süpresyon testleri ya da kapsamlı tiroit taraması gerçekleştirilir. Veteriner hekimin gerekli gördüğü durumlarda TT4 testi birkaç hafta sonra tekrarlanabilir.
Kedilerde Hipertiroidizm Tedavisi
Kedilerde hipertiroidizm hastalığının seyrine bağlı olarak 4 farklı tedavi yöntemi izlenebilir. Bunlar; ilaç tedavisi, radyoaktif iyot tedavisi, cerrahi ve diyet tedavisidir. Her tedavi seçeneğinin farklı avantaj ve dezavantajları mevcuttur.
Anti-tiroidal ilaç kullanımlarına başvurulan bu tedavi yönteminde, tiroit hormonlarının salgılanması minimuma indirgenir. Kesin bir tedavi yöntemi olmasa da hastalığın ilerlemesi ve risk oluşumu büyük ölçüde önlenir. Tedaviyle birlikte tiroit hormonu salgılarının normal seyrine dönmesi birkaç haftayı bulabilir. Bazı kedilerde ilaç tedavisine bağlı olarak kusma, anoreksi, yorgunluk, ateş, anemi ve kanda beyaz hücre sayısının azalması gibi yan etkiler görülebilir. İlaç tedavisi gören kedilere, 3 veya da 6 ayda bir düzenli kan tahlili yaptırılması önerilir.
- Ameliyat ile Hipertiroidizm Tedavisi
Etkilenen tiroit bezlerinin vücuttan alınması, hipertiroidizm tedavisinde sıklıkla başvurulan ve başarılı sonuçlar elde edilen bir yöntemdir. Bununla birlikte hastalığın genel olarak ileri yaştaki kedilerde görülmesi, ameliyattaki komplikasyon risklerini artırır. Ameliyattan önce nükleer tarama yöntemiyle kedilerin vücudunda ektopik tiroit dokusunun olup olmadığına dikkat edilmelidir. Ektopik tiroit dokular, vücutta bulunmaması gereken yerlere yerleşmiş tiroit hücreleridir.
Ameliyattan önce kedilerin çeşitli ilaçlarla tedavi edilmesi gerekir.
- Radyoaktif İyot ile Hipertiroidizm Tedavisi
Enjeksiyon yoluyla verilen ve hızla kana karışan radyoaktif iyotların, çevre dokulara zarar vermeden anormal tiroit dokusunu yok etmesi işlemidir. Radyoaktif iyot tedavisinin sonunda birkaç hafta içinde kedilerin hormon seviyeleri normale döner. Başarı oranı diğer tedavilere kıyasla çok daha yüksektir.
Hipertiroidizm rahatsızlığına sahip olan kedilerin, besinlerindeki iyot miktarının minimum düzeye indirgenmesiyle yürütülen tedavi süreçleri hekimler arasında tartışma konusudur. Hekimler arasındaki fikir ayrılıklarının sebebi, uzun vadeli iyot kısıtlamalarının hipertiroidizmi ileri boyutlara taşıyabileceği ihtimalidir.
Kedilerde Hipertiroidizm Nasıl Önlenir?
Kedi hipertiroidizmine neden olan tümör gelişiminin altında yatan etmenler kesin olarak bilinmediği için hastalığı önlemenin bir yolu yoktur. İleri yaşa sahip kedilerin düzenli kontrol ve kan taramalarının yapılması, hastalıktan etkilenme riskini en aza indirir.
VetAmerikan Tıbbi Veteriner Kadrosu, alanında
deneyimli veterinerlerden oluşan bir ekiptir. Güncel veteriner bilimleri ve hayvan sağlığı
uygulamalarını takip ederek, en yüksek standartlarda bilgi ve tedavi yöntemlerini sunmayı amaçlar. Evcil
hayvanlarınızın sağlığı ve refahı üzerine bilimsel dayanaklı, güvenilir içerikler üretir.