Köpeklerde Öksürük: Belirtileri ve Tedavi Süreci
Köpekler dünyayı burunlarıyla, bazen de ağızlarıyla keşfederler. Bu yüzden toz, mikrop ve yabancı cisimlere çokça açık olurlar. Tüm bunlar öksürüğe neden olabileceği gibi her öksürüğün altında bambaşka bir sorun yatabilir.
Ara sıra yaşanan öksürük, koklamaya bağlı normal bir köpek davranışı olabilirken tekrarlayan öksürme, özellikle nefes alma seslerinde veya düzeninde değişiklikler varsa, daha ciddi bir sorunun işaretçisi olabilir.
Köpeklerde Öksürük Nedir?
Köpeklerde öksürük, havanın hızla dışarı atılmasına neden olan refleks bir tepkidir. Bu, solunum yollarındaki bir tahrişi veya anormal bir durumu işaret edebilir. Öksürük genellikle yabancı bir cismin solunum yoluna kaçması, enfeksiyon, alerjiler veya bazı kronik sağlık sorunları nedeniyle meydana gelir.
Köpeklerde Öksürük Nedenleri
Köpeklerde öksürük, solunum yollarındaki anormallikleri veya tahrişleri belirten bir işarete dönüşebilir. Bu refleks tepkinin altında birçok nedenle karşılaşılabilir. Köpeklerde öksürüğün en yaygın nedenleri ise şunlardır:
- Bulaşıcı Hastalıklar: Köpeklerde öksürüğün en yaygın nedenlerinden biri bulaşıcı hastalıklardır. Özellikle barınak öksürüğü olarak bilinen Bordetella bronchiseptica ve parainfluenza virüsünün neden olduğu solunum yolu enfeksiyonları bu kategoriye girer.
- Yabancı Cisim: Bir köpeğin solunum yoluna bir cisim kaçması, tahrişe ve öksürüğe yol açabilir. Bu tür durumlarda acil müdahale çok önemlidir.
- Alerjiler: Polen, ev tozu veya bazı yiyecekler gibi alerjenlere karşı reaksiyon, öksürüğe neden olabilir.
- Kalp Hastalığı: Özellikle ileri dönemlerinde, akciğerlere sıvı sızması görülebilir. Bu durum ise çoğu zaman öksürüğe sebep olur.
- Parazitler: Akciğer kurtları gibi solunum parazitleri, öksürüğe neden olan tahrişe yol açabilir.
- Tümörler ve Kitleler: Akciğerlerde veya hava yollarında gelişen tümörler veya kitleler, öksürüğe neden olabilir.
- Kronik Bronşit: Uzun süreli inflamasyona neden olan kronik bronşit, özellikle yaşlı köpeklerde öksürüğe yol açabilir.
- Zatürre: Evcil hayvan ebeveynlerinin, köpeklerinin öksürdüğünü fark ettiklerinde sıklıkla endişelendikleri bir başka yaygın durumdur. Köpeklerde zatürre (akciğer iltihabı); bakterilerin, var olan bir viral enfeksiyonun (köpek gribi veya distemper gibi) veya bazı metabolik bozuklukların sonucu olabilir. Zatürre durumunda köpek öksürüğü nemli ve yumuşak gelir. Köpeğinizde zatürre varsa muhtemelen yüksek ateşi, iştahsızlığı ve düşük enerjisi de olacaktır.
Köpeklerde Öksürük Belirtileri Nelerdir?
Bir köpeğin öksürmesi, birçok farklı nedenle tetiklenebilir. Bu nedenle, köpeğinizin öksürmesinin altında yatan sebebi anlamak için öksürüğün eşlik ettiği diğer semptomları tanımak önemlidir. İşte köpeklerde öksürüğün yaygın belirtileri:
- Kuru veya "Havlama" Tarzı Öksürük: Bu tür öksürükler, genellikle viral veya bakteriyel enfeksiyonlara işaret eder.
- Kaz sesi/domuz sesi/Islık sesi: Bu tarz öksürükler, özellikle küçük ırk köpeklerde soluk borusu problemlerinin belirtisi olabilir.
- Islak, Balgamla Gelen Öksürük: Eğer köpeğiniz balgam veya mukusla birlikte öksürüyorsa bu, alt solunum yolu enfeksiyonunu veya pnömoniyi gösterebilir.
- Tekrarlayan ve Zorlu Öksürme Atakları: Parazitler ( kalp kurdu) bu tür öksürüklere yol açabilir.
- Öksürükten Sonra Kusma: Köpeğiniz öksürdükten sonra mide içeriğini geri getiriyorsa, bu öksürüğün yoğun veya tekrarlı olduğuna işaret edebilir.
- Hırıltılı Nefes Alıp Verme: Öksürükle birlikte hırıltının varlığı, solunum yollarında bir tıkanıklığa ya da alerjiye işaret edebilir.
- Enerji Kaybı veya İştahsızlık: Köpeğinizin genel sağlığında bir düşüş gözlemlerseniz, bu ciddi bir solunum problemine veya başka bir hastalığa işaret olabilir.
- Gözlerden ve Burundan Gelen Akıntı: Bu belirti, üst solunum yolu enfeksiyonunun bir göstergesi olabilir.
Köpeklerde Öksürük Nasıl Teşhis Edilir?
Bir köpeğin öksürüğünü tedavi etmenin ilk adımı, altta yatan nedeni bulmaktır. Veteriner hekimler öncelikle köpeğin sağlık geçmişi, seyahati ve önleyici bakımının yanı sıra semptomların ne zaman başladığı ve nasıl ilerlediği hakkında sorular soracaktır. Bu sürecin ardından tam bir fiziksel muayeneye geçilebilir. Bazen bu noktada geçici bir tanıya ulaşılabilir ancak kesin bir tanıya ulaşmak çoğu zaman test yapılmasını gerektirir.
Köpeğinizin özel durumuna bağlı olarak aşağıdaki testlerin bir kombinasyonu gerekli olabilir:
- Kan biyokimya paneli
- Tam kan sayımı (Hemogram)
- Kalp hastalığı için B tipi natriüretik peptid (BNP) veya Troponin kan testi
- İdrar tahlili
- Dışkı muayenesi
- Göğüs röntgeni
- Ekokardiyografi (kalbin ultrasonu)
- Kan basıncı ölçümü
- Elektrokardiyogram (EKG)
- Solunum yollarından alınan sıvı örneklerinin incelenmesi
- Ağız içinden itibaren soluk borusu ve ana hava yollarını (bronşlar) değerlendirmek için bronkoskopi
Köpeklerde Öksürük Tedavisi
Köpeklerde öksürük, çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu nedenle bir köpeğin öksürüğünün tedavisine başlamadan önce, ilk ve en önemli adım, altta yatan sebebin en net şekilde belirlenmesidir. Eğer öksürüğün altında yatan sebep ciddiyse, köpeğinizin yoğun bakıma alınması ve hastanede tedavi görmesi gerekebilir.
Özellikle nefes almakta zorluk çeken köpeklere oksijen tedavisi uygulanabilir, öksürüğün sebeplerinden biri olan yaygın enfeksiyonlara karşı geniş spektrumlu antibiyotikler verilebilir. Antibiyotik tedavisine başlandığında, reçete edilen sürenin tamamında ilacın verilmesi büyük önem taşır. Köpeklerde gözlemlenen semptomlar düzelse dahi antibiyotiği erken kesmek, enfeksiyonun daha şiddetli bir biçimde geri gelmesine yol açabilir.
Unutulmamalıdır ki çoğu durumda öksürük asıl sorun değil sadece bir belirtidir.
Köpeklerde Öksürüğün Önlenmesi için Ne Yapılmalıdır?
Köpeklerde öksürük, pek çok farklı nedenden kaynaklanabilir. Bu sebeple öksürüğün oluşmasını engellemek için alınabilecek önleyici tedbirler de oldukça geniştir. Bu tedbirlerden bazıları aşağıdaki gibidir:
- Düzenli Veteriner Kontrolleri: Öksürüğün önlenebilmesi için köpeğinizin düzenli veteriner kontrollerinden geçmesi önemlidir. Bu, erken teşhis ve tedavi için hayati önem taşır.
- Aşılama: Köpeğinizin tüm aşılarının güncel olması, bazı viral ve bakteriyel enfeksiyonları önleyerek öksürüğü de dolaylı yoldan engelleyebilir.
- Parazit Önleyici Tedbirler: Kalp kurdu gibi parazitler, köpeklerde öksürüğe yol açabilir. Düzenli olarak parazit önleyici tedbirlerin alınması, bu riski azaltabilir.
- İyi Havalandırılan Ortamlar: Kapalı ve kötü havalandırılan ortamlar, enfeksiyonların yayılma riskini artırabilir. Özellikle çok sayıda köpeğin bir arada bulunduğu yerlerde iyi bir havalandırma sisteminin olması, bulaş riskinin önüne geçer. Aynı zamanda sigara dumanı, irkiltici kokular, toz gibi etkenleri azaltır.
- Dengeli Beslenme ve Fiziksel Aktivite: Köpeğinizin dengeli beslenmesi, kilo kontrolü ve düzenli fiziksel aktivite yapması, genel sağlık durumunu destekleyerek öksürük riskini azaltabilir.
Köpeklerdeki Öksürük İnsanlara Bulaşır mı?
Evcil hayvanlarımızla olan yakın ilişkilerimiz, sağlıkla ilgili bazı sorunları beraberinde getirebilir. Köpeklerdeki öksürük de sıklıkla rastlanan bir semptomdur. Bu öksürüğün insanlara bulaşan bir enfeksiyon nedeniyle oluşup oluşmadığını anlamak oldukça önemlidir. Bazı hastalıklar, hayvanlardan insanlara geçebilir ve bunlara zoonotik hastalıklar denir. Ancak köpeklerde öksürüğe neden olan çoğu durum, zoonotik değildir ve insanlara bulaşma riski taşımaz. Yine de köpeğiniz öksürüyorsa ve altta yatan sebep belirlenmemişse, temel hijyen kurallarına dikkat ederek doğrudan teması sınırlamak faydalı olabilir.
VetAmerikan Tıbbi Veteriner Kadrosu, alanında
deneyimli veterinerlerden oluşan bir ekiptir. Güncel veteriner bilimleri ve hayvan sağlığı
uygulamalarını takip ederek, en yüksek standartlarda bilgi ve tedavi yöntemlerini sunmayı amaçlar. Evcil
hayvanlarınızın sağlığı ve refahı üzerine bilimsel dayanaklı, güvenilir içerikler üretir.