Kedilerde idrar yolu enfeksiyonu genel olarak dış etmenlere bağlı olarak gelişen ve üretral tıkanma semptomlarını içerisinde barındıran bir idrar yolu rahatsızlığıdır. Her iki cinsiyette de eşit olarak gözlenmekle birlikte, kilosu normalin üzerinde seyreden kedilerde görülme olasılığı daha yüksektir. Hırçın ve aşırı stresli kedilerde hastalığa yatkındır. Hastalık genellikle ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde, 2-6 yaş arasındaki kedilerde görülür. İlkbahar ve sonbahar mevsimlerinde gerçekleşen tüy dökülmeleri strese neden olduğu için idrar yolu enfeksiyonuna olan yatkınlıkta artar. Hastalığın nüks etme olasılığı %30-70 aralığındadır.
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir?
Kedilerde idrar yolu enfeksiyonu; insanlarda olduğu gibi sık görülen ve acıya sebep olan bir üriner sistem rahatsızlığıdır. Genellikle idrar yolunun bakteri kaynaklı etkenler tarafından enfeksiyon kapmasıyla meydana gelir. Ayrıca tümör, yaralanma ve bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle de oluşabilir.
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Nasıl Oluşur?
İdrar yolu enfeksiyonu, çoğunlukla bakteri kaynaklı olarak meydana gelse de mesane taşları, stres, beslenme gibi farklı sebeplerle de ortaya çıkabilir. Bakteriler mesaneye girdikten sonra büyür, çoğalır ve steril olan mesaneyi işgal ederler. Kirli ortamlar bakterilerin üretraya girmesine ve idrar yolu enfeksiyonunun oluşmasına yol açar. Az su tüketimi ve kedinin güvenli alanının dışına çıkmasına bağlı olarak gelişen stres faktörü, idrar yolu enfeksiyonlarının başlıca nedenleri arasındadır.
İdrar yolu enfeksiyonu, kedilerin yaşam kalitesini düşürürken daha ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir. Dolayısıyla, kediler şüpheli durumlarda hemen veteriner hekim kontrolüne götürülmelidir.
Aşağıda yer alan etkenler de idrar yolu enfeksiyonlarını büyük ölçüde tetikler:
- Bakteriler
- Stres
- Mantarlar
- Parazitler
- Virüsler
- Mesane Taşları
- Diş ve Diş eti hastalıkları
- Hijyen İhmalleri
- Neoplaziler
- Anatomik anormallikler
- Çeşitli böbrek hastalıkları ya da diyabet gibi başka hastalıklar ya da sorunlar
- Tansiyon
- İdrar taşları
- Üretral tıkaçlar
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Tehlikeli midir?
Kedilerde idrar yolu enfeksiyonu, tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Enfeksiyon böbreklere ulaşırsa kedinin böbrek yetmezliği yaşama riski yükselir. İdrar yolu tıkanıklığına neden olan enfeksiyonlarda da böbrek yetmezliği riski oluşmaktadır. Dolayısıyla idrar yolu enfeksiyonu belirtileri fark edilir edilmez veteriner hekim muayenesini ihmal etmemek gerekir.
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
Orta yaşlı ve diyabetli kedilerde görülme olasılığı daha yüksek olan idrar yolu enfeksiyonu, vücutta tehlikeli bir hal alana kadar belirti göstermese de sık rastlanan semptomlar şunlardır:
- İdrar yaparken zorlanma, mırıldanma ve huzursuzluk
- İdrarda kan
- Kum kabının dışına idrar yapma
- Keskin kokulu idrar
- Sık idrara çıkma
- Karın bölgesinde belirgin şişlik
- İdrar yapamama
- Ağrılı idrara çıkma
- Genital bölgenin çok sık temizlenmesi
- Kumu eşeledikten sonra çok sık pozisyon değiştirme
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Bulaşıcı mıdır?
Kedilerde idrar yolu enfeksiyonu mantar, virüs, parazit gibi sebeplerden kaynaklanabileceği için hastalığın diğer kedilere bulaşma olasılığı vardır. Birden fazla kedinin bir arada bulunduğu ortamlarda idrar yolu enfeksiyonuna sahip kedilerin diğer kedilerden ayrılması gerekir.
Kedilerin ortak kullanım alanlarında bulaşma riski olan idrar yolu enfeksiyonuna bulaşma riskinin yüksek olduğu durumlar şunlardır:
- Uzun tüylü ve yeterli bakım yapılmayan sık tüylü ırklardaki kürk havasızlığı
- Barınma alanlarındaki havasızlık ve hijyen eksikliği
- Kafes, tasma, mama ve su kabı gibi aksesuar ve gereçlerin ortak kullanımı
- İç ve dış mekanda yaşayan kedilerin takipsizliği
- Kedilerde çiftleşme
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Tanısı Nasıl Konur?
Kedilerde idrar yolu enfeksiyonundan şüphelenildiğinde zaman kaybetmeden veteriner hekime başvurulmalıdır. Veteriner hekimlerin gerekli tetkiklerle enfeksiyonu teşhis sürecinde başvuracağı yöntemler şunlar olabilir:
- Fiziksel muayene: Veteriner hekim mesaneyi kontrol eder ve diğer fiziksel belirtileri inceler.
- İdrar Testi: İdrardaki protein, glukoz, keton gibi değerlere bakılır. Ayrıca taşlar, epitel hücreleri, lökositler, eritrositler vb. incelenir.
- Röntgen veya ultrason: İdrar yolu görüntülenerek enfeksiyon olup olmadığı tespit edilir.
Veteriner hekim, idrar emici bez kullanımlarıyla kedinin tek başına idrarını yapmasını bekleyebilir ve bu süreç boyunca kedi hastanede tutulabilir.
Mesaneden iğne ve sonda yoluyla idrar alınabilir. Böylece kedinin dış bakterilere maruz kalması engellenir. İdrar alındıktan sonra incelemeler gerçekleştirilir.
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Tedavisi
Enfeksiyon teşhis sürecinde bakterinin türü belirlenir ve bu bakteriye göre antibiyotik tedavisine başlanır. Enfeksiyon böbreklere zarar vermediyse ve vücutta tehlike yaratacak bir duruma gelmediyse, antibiyotik tedavilerinde büyük oranda başarı gözlenir. Stres faktörü varsa sakinleştirici preparatlardan yararlanılır.
Kedilerde idrar yolu enfeksiyonunun altında yatan sebep doğru teşhis edilirse, antibiyotik ilaç ve medikal destek tedavisi ile hastalık yönetilebilir.
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Evde Tedavi Edilebilir mi?
Kedilerde idrar yolu enfeksiyonundan şüphelendiğinde mutlaka uzman desteği alınması gerekir. Çünkü hastalık tedavi edilmediğinde çok ciddi sorunlara yol açabilir. Ancak hekim muayenesi ve tedavi planlamasıyla evde destek tedavi gerekirse enfekte olmuş kediyle yaşayan kişinin bakım ve takibi gereklidir.
Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Nasıl Önlenir?
Eğer ortada hiçbir belirti yoksa, olası bir idrar yolu enfeksiyonunun önüne geçmek için kedinin yaşam alanında alınabilecek tedbirler şunlardır:
- Su alımını arttırmak için akar su şeklindeki suluklar
- Su kabının düzenli olarak temizlenmesi
- Kedinin zorlanmadan ulaşabileceği alanlara bol miktarda temiz su konulması
- Kum kabının temizliğinin ihmal edilmemesi
- Stres unsurlarının ortadan kaldırılması
- Özellikle yavru kedilerde ağız bakımına ekstra özen gösterilmesi
- İdrar açıklığının temiz tutulması
- Hastalığa karşı risk oranı yüksek kedilerin düzenli veteriner hekim kontrolü ve tahlillerinin yapılması
İdrar Yolu Enfeksiyonuna Sahip Kediler Nasıl Beslenmelidir?
Kedilerde idrar yolu enfeksiyonunun tespit edilmesi halinde, veteriner hekimin uygun gördüğü diyetle hastalığın ilerlemesinin önüne geçilebilir. Terapötik idrar diyetleriyle mesanede taş ve kristal oluşumu engellenebilir. Beslenme alışkanlıkları ve diyet programı kedilerin sahip olduğu idrar yolu hastalıklarına göre değişkenlik gösterir. Kuru mamaların yanında, veteriner hekimin önerdiği farklı beslenme seçeneklerinin eklenmesi hidrasyon dengesizliklerini önler. Bunun yanında bol su tüketimi, idrar yolu hastalıklarının önüne geçilmesinde oldukça etkilidir.
Yavru Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu
Yavru kedilerde de yetişkin kedilerde görülen idrar yolu enfeksiyonu semptomlarının aynıları görülür fakat fark edilmesi daha zordur. Yavru kediler yapıları itibarıyla daha hareketli oldukları ve daha sık miyavladıkları için bunun ağrıdan kaynaklandığını ayırt etmek güç olacaktır.
Bağışıklık sistemleri düşük olduğundan yavru kediler, idrar yolu enfeksiyonunu daha ağrılı geçirebilirler. Yavru kedilerde idrar yolu enfeksiyonu tedavisi yetişkin kedilerle paralellik gösterir, kedinin durumuna göre veteriner hekim tarafından ilaç ve bakım tedavisi önerilir.
VetAmerikan Tıbbi Veteriner Kadrosu, alanında
deneyimli veterinerlerden oluşan bir ekiptir. Güncel veteriner bilimleri ve hayvan sağlığı
uygulamalarını takip ederek, en yüksek standartlarda bilgi ve tedavi yöntemlerini sunmayı amaçlar. Evcil
hayvanlarınızın sağlığı ve refahı üzerine bilimsel dayanaklı, güvenilir içerikler üretir.